De netwerkbenadering vindt zijn oorsprong in de nieuwe economie, die steeds meer wordt gekenmerkt door netwerkstructuren en netwerkend werken. Zoals de econoom Schumpeter begin vorige eeuw al constateerde, komen innovaties vooral tot stand door het scheppen van ‘Neue Kombinationen'. Vaak zijn dat nieuwe combinaties van uiteenlopende expertises en tegenwoordig ontstaan deze nieuwe combinaties vooral in netwerken.

Een innovatie is een creatieve combinatie van kennis die voorziet in een bestaande behoefte. De aanwezige kennis bij de kennisinstellingen moet op een creatieve manier gecombineerd worden tot innovaties die toegevoegde waarde bieden voor de maatschappij. Op deze manier kunnen wetenschappelijke kennis en techniek gevaloriseerd worden en waardevol worden voor de samenleving. Deze innovaties zullen tot stand moeten komen in een netwerkverband tussen de kennisinstellingen en de maatschappij, waarbij een actieve match wordt gemaakt tussen kennis en de bestaande marktbehoeften. Voorwaarde hiervoor is dat de universiteiten hun traditionele, naar binnen gerichte houding laten varen en samenwerking zoeken met andere instituten, bedrijven en met maatschappelijke organisaties.

“Voorwaarde is dat je een duurzame relatie aangaat met andere partijen, inclusief bedrijven. Een relatie waarin van twee kanten wordt geïnvesteerd. Dus niet één partij die geld geeft en een andere die het uitgeeft en na een tijdje met een rapportje komt, maar een overeenkomst om gezamenlijk een complex probleem bij de kop te vatten.” - Prof. Dr. Annemieke Roobeek-

In Nederland heerst de merkwaardige misvatting dat je als onderzoeksinstituut niet excellent kunt zijn als je samenwerkt met bedrijven. Men zou dit beschouwen als een contractonderzoeker van het type ‘u vraagt en wij draaien’. De praktijk leert echter dat samenwerking juist leidt tot verdieping, tot fundamentele kennis, die niet alleen wetenschappelijk interessant is maar bovendien nuttig is voor de praktijk. Wil de samenwerking leiden tot effectieve valorisatie, dan vraagt dat echter meer dan slechts het tegen betaling uitvoeren van nauw omschreven onderzoeksprojecten: het is een proces van constante interactie.

Dit proces kan het best omschreven worden als de transitie van science for science naar interactive science. Deze manier van interactive science wordt gekenmerkt door netwerkteams die rondom een bepaald kennisgebied aantrekkelijke proposities uitwerken. Deze netwerkteams bestaan uit een combinatie van mensen uit het bedrijfsleven en wetenschappers die werkzaam zijn in uiteenlopende kennisgebieden. Er wordt geïnvesteerd in een duurzame match tussen de martkbehoeften en de aanwezige kennisgebieden binnen de kennisinstelling.

Eerder werd al genoemd dat voor dit proces vooral een cultuuromslag binnen de universiteiten moet worden gerealiseerd. Willen wetenschappers de aanwezige kennis zinvol en effectief verzilveren, dan moeten zij de nodige netwerkcompetenties ontwikkelen. Hieronder puntsgewijs de eigenschappen waarop de wetenschapper zich zal moeten richten op weg naar een beter valorisatieproces. De wetenschapper,

• moet bijdragen aan de creatie van valorisatiekanalen,

• beschikt over contacten binnen en buiten het vakgebied,

• speelt actieve rol in het betrekken van collega’s,

• heeft kennis van de innovatiestrategieën van bedrijven,

• benadert persoonlijk sleutelfiguren binnen het bedrijfsleven,

• zoekt naar mogelijke toepassingen van onderzoeksresultaten,

• faciliteert brainstorm-sessies richting mogelijke toepassingen van kennis,

• ontwikkelt onderwijs dat aanzet tot valorisatie en ondernemerschap,

• ontwikkelt zelf een netwerk van contactpersonen in het bedrijfsleven,

• kijkt naar mogelijkheden voor het opzetten van een spin-off,

• fungeert als ambassadeur van een valoriserende universiteit.

Niet alleen de wetenschappers moeten zich hierop richten, de universiteit moet er ook op toezien dat zij dit doen. Er hangt dus een belangrijk HR-traject samen met het opbouwen van structurele, duurzame valorisatiekanalen. Activiteiten die bijdragen aan valorisatie moeten binnen de universiteit door duidelijke indicatoren worden gewaardeerd. Op deze manier kunnen deze activiteiten worden beloond en gestimuleerd. Dit aspect is zeer belangrijk, aangezien dit de manier is waarop het valorisatieproces een vaste plek krijgt binnen de structuur van de universiteit.